piątek, 10 lutego 2023

Szkoła marzeń - jak działa szkolnictwo w Szwecji

 


Czy proces zdobywania wiedzy w placówkach związanych z kształceniem jest zawsze przykrym doświadczeniem? Opierając się na własnym doświadczeniu mogłabym odpowiedzieć twierdząco. Wielokrotnie zastanawiałam się, czy istnieje miejsce, gdzie nauka jest łatwiejsza, a samo funkcjonowanie placówki jest, albo wydaje się być prawie idealne. Obiektem zainteresowania stał się więc system edukacji w Szwecji.


Ministerstwo Edukacji posiada bowiem szeroki zakres obowiązków. Zajmuje się ono kwestiami od edukacji przedszkolnej aż do szkolnictwa wyższego. Dodatkowo sprawuje pieczę nad badaniami naukowymi, a także, co niezwykle istotne pomaga w zdobywaniu wiedzy osobom z niepełnosprawnościami czy też inwestuje w naukę szwedzkiego dla imigrantów. Nikt nie jest więc pozostawiony sam sobie, a co więcej buduje to poczucie tożsamości ze społeczeństwem, nawet jeśli osoba czuje się obco lub czuje, że mogłaby zostać wykluczona. Ilu z nas bało się podjąć jakieś ryzyko z obawy przed porażką? Tutaj można uznać, że rząd szwedzki wychodzi ludziom na przeciw. Czemu jest to takie istotne?


Terytorium geograficzne to jedno, ale społeczeństwo tworzą przede wszystkim ludzie. Działanie dla ich korzyści, dbanie o ich poczucie własnej wartości i zachęta do pracy wpływa na to, jak w przyszłości będą postrzegać nie tylko siebie, ale i swoje państwo. Jeżeli w czymś nie widzą sensu czy celu, to motywacja będzie spadać. Inwestowanie w ludzi, to inwestowane w państwo oraz jego przyszłość. Inwestycją jest już danie możliwości do rozwoju optymalnego od najmłodszych lat.

Już na poziomie organizacji nauczania Szwecja wyróżnia się swojego rodzaju pewną swobodą. System edukacji jest zdecentralizowany, co oznacza, że to gminy decydują jak program kształcenia będzie ostatecznie realizowany. Oświata w tym kraju jest bardzo dobrze finansowana, przez co szkoły mają dostęp do odpowiedniego wyposażenia, a sama kadra jest także bardzo dobrze wykształcona i może liczyć na godziwe zarobki. Natomiast sama edukacja na każdym poziomie jest całkowicie bezpłatna. Co ciekawe, uczniowie otrzymują nawet miesięczne wynagrodzenie-kieszonkowe na etapie szkoły średniej. Coś co dla nas brzmi niezwykle, dla Szwedów jest normą. W końcu nauka również jest swojego rodzaju pracą.


Etap, który w Polsce nazywaliśmy kiedyś gimnazjalnym nie jest obowiązkowy. Ten 3-letni okres pomaga w szlifowaniu umiejętności zawodowych lub pomaga w przygotowaniu się do podjęcia studiów. System ocen aż do klasy 6 jest opisowy, a samo podejście i atmosfera na zajęciach zachęca do aktywności. Dzieci aż do wyżej wspomnianej klasy 6 uzyskują oceny opisowe, co również jest bardziej wyczerpujące - wykazuje w czym uczeń jest dobry, a do czego powinien się bardziej przyłożyć, dzięki czemu może już wcześniej wyeliminować elementy, które na późniejszym etapie kształcenia mogą okazać się problematyczne.


Wreszcie główny punkt - sposób przyswajania wiedzy. Szwedzki system edukacji kładzie nacisk przede wszystkim na samodzielność, zdolność do krytycznego myślenia i współpracy z innymi. Nie istnieje tam zjawisko przepisywania podręcznika do zeszytu czy wkuwania na pamięć bez zrozumienia. Dzięki temu dzieci i młodzież doświadczają mniej stresu oraz chętniej angażują się w aktywności na zajęciach.


Odpowiadając na moje pytanie zadane na początku tekstu: jest możliwe by nauka była przyjemna i owocna, ale wszystko zależy od zasad kierujących edukacją w danym kraju. Szwecja robi to dobrze, dlatego też młodzi ludzie funkcjonują w przyszłości w społeczeństwie jako jednostki szczęśliwe i zadowolone. Oczywiście, na pewno znajdą się wyjątki od tej reguły, ale nie istnieje na Ziemii miejsce całkowicie idealne, a jeśli chce za takie uchodzić, to można się tam spodziewać poruszeń społecznych. Przewaga systemu edukacji w Szwecji polega na tym, że starają się uczyć jak używać zdolności, a nie stawać się jedną masą działającą pod dyktando. To właśnie taka forma wolności i indywidualność przy jednoczesnym zachowaniu norm i kontaktów społecznych pozwala tworzyć lepszą przyszłość.


Dominika Nowakowska


Źródła:

https://www.regeringen.se/49761f/contentassets/6cf4d079f4294037978a3b25496b00fb/nya-omslag/polska.pdf

https://mester.pl/system-edukacji-w-szwecji-co-warto-wiedziec/

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz